Σχέσεις Βυζαντινών και Αράβων στην έκθεση του Μουσείου Βυζαντινού Πολιτισμού

ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

Ο Διγενής... συναντά Σαρακηνούς

Χρυσά κοσμήματα, παραστάσεις πολεμιστών αλλά και αρχαίες... μολότοφ διηγούνται τις σχέσεις Βυζαντινών και Αράβων στην έκθεση του Μουσείου Βυζαντινού Πολιτισμού
Γείτονες επί πολλούς αιώνες, πότε φίλοι και πότε εχθροί, οι Βυζαντινοί αντάλλασσαν πολλά με τους Αραβες: σκεύη με περίτεχνη διακόσμηση, υφάσματα υψηλής ποιότητας, μεθυστικά αρώματα, αλλά και? μολότοφ. Ενα δείγμα από αυτά τα αγγεία με τα οποία έστελναν πυρ θα παρουσιαστεί, μαζί με τα επιτεύγματα των ειρηνικών καιρών, στη μεγάλη έκθεση "Βυζάντιο και Αραβες". Η έκθεση θα φιλοξενηθεί στο Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού Θεσσαλονίκης 30 Σεπτεμβρίου 2011 - 31 Ιανουαρίου 2012.
Από τον 7ο αιώνα, οπότε λαμβάνουν χώρα οι επιθετικοί πόλεμοι των Αράβων εναντίον των Βυζαντινών, έως την άλωση της Πόλης από τους Οθωμανούς, υπήρχαν σχέσεις και αλληλεπιδράσεις. "Μην ξεχνάμε πως πολλά έργα της αρχαίας ελληνικής γραμματείας σώθηκαν αποκλειστικά σε αραβική μετάφραση" είπε προχθές στο Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο ο καθηγητής αρχαιολογίας Πάνος Βαλαβάνης. Ο ίδιος, μάλιστα, αναρωτήθηκε αν έπρεπε να διατηρηθεί σε υποενότητα ο τίτλος "οι Αραβες τολμούν να πολιορκήσουν την Κωνσταντινούπολη". Τελικώς, το "τολμούν" απαλείφθηκε, καθώς τότε αποτελούσαν ανερχόμενη, σταθερή δύναμη.
Στόχος της έκθεσης είναι να αναδειχθούν οι πολλές πτυχές, γνωστές ή λιγότερο γνωστές των δύο πολιτισμών μέσα από την επαφή τους, ενώ ιδιαίτερη έμφαση θα δοθεί στις ειρηνικές πολιτιστικές ανταλλαγές στους τομείς των γραμμάτων και της τέχνης. Δεν θα λείπουν και μικρά "πολεμικά" μυστικά, όπως το πήλινο μικρό αγγείο που προαναφέραμε. Οι αρχαιολόγοι λένε ότι με αυτό εκσφενδονιζόταν εμπρηστικό υλικό - κάτι σαν πρόγονος μολότοφ.
Οι θεματικές ενότητες και υποενότητες, οι οποίες θα υποστηρίζονται με κείμενα, χάρτες και εκθέματα, περιλαμβάνουν 105 έργα, 101 αυθεντικά (νομίσματα, χειρόγραφα, κοσμήματα, αγγεία, σταθμία, εικόνες, μαρμάρινες ανάγλυφες πλάκες) και 4 αντίγραφα. Ολα τα επιλεγμένα προς παρουσίαση έργα προέρχονται από ελληνικά μουσεία. Ανάμεσά τους είναι το Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο, το Εθνικό Αρχαιολογικό, το Νομισματικό, το Μουσείο Μπενάκη - Μουσείο Ισλαμικής Τέχνης, το Ιστορικό Μουσείο Κρήτης, καθώς και εφορείες αρχαιοτήτων.

Οι θεματικές ενότητες και υποενότητες περιλαμβάνουν 105 έργα, 101 αυθεντικά (νομίσματα, χειρόγραφα, κοσμήματα, αγγεία, σταθμία, εικόνες, μαρμάρινες ανάγλυφες πλάκες) και 4 αντίγραφα

Ο Μέγας Αλέξανδρος - Ισκαντάρ και ο Διγενής Ακρίτας, το Ισλάμ, οι Σαρακηνοί, η κατάληψη της Θεσσαλονίκης και της Κρήτης, οι ανταλλαγές στο εμπόριο, τα γράμματα, τις επιστήμες, τις τέχνες, αποτελούν μερικές από τις ενότητες. Μέσα από χρυσά δηνάρια, εφιαλωμένα αγγεία και πινάκια, χρυσά κοσμήματα, κούπες με παραστάσεις πολεμιστών ή ακριτών, θωράκια και επιστύλια με κουφική διακόσμηση, θα παρουσιαστεί μια συναρπαστική ιστορική πραγματικότητα.

Η έκθεση θα πλαισιωθεί με διαλέξεις, εκπαιδευτικά προγράμματα για παιδιά και ενήλικες, αφηγήσεις αραβικών παραμυθιών, παιγνίδια ρόλων, συναυλίες βυζαντινής και αραβικής μουσικής, προβολές ταινιών.
"Σταυροδρόμι πολιτισμών"
Η έκθεση συμμετέχει στις εκδηλώσεις της 3ης Μπιενάλε 2011 της Θεσσαλονίκης στο πλαίσιο των εκδηλώσεων "Πέντε μουσείων". Εντάσσεται στο πρόγραμμα του υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού "Θεσσαλονίκη. Σταυροδρόμι Πολιτισμών", το οποίο έχει ως θέμα, το 2011, τη Μέση Ανατολή. Το "Σταυροδρόμι Πολιτισμών" αποτελεί μία πρωτοβουλία του υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού, σκοπός της οποίας είναι η ανάπτυξη μιας σειράς δράσεων από τους πολιτιστικούς και παραγωγικούς φορείς της Θεσσαλονίκης. Η γενική γραμματέας Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη σημείωσε πως στο πλαίσιο των εκδηλώσεων θα παρουσιαστούν στο Αρχαιολογικό Μουσείο εκθέσεις για την Ελλάδα και την Ιορδανία, την Ελλάδα και τους Φοίνικες και τους Εβραίους της Θεσσαλονίκης. Θα γίνουν επίσης έκθεση φωτογραφίας, από το Κρατικό Μουσείο Φωτογραφίας, συναυλίες στο Μέγαρο και από την ΚΟΘ καθώς και παράσταση από το ΚΘΒΕ με ανάλογα θέματα. Σχετική θα είναι και η έκθεση βιβλίου Θεσσαλονίκης.
Μεσόγειος
Το δεύτερο σταυροδρόμι πολιτισμών θα γίνει την επόμενη χρονιά - πάντοτε στη Θεσσαλονίκη. Θα έχει ως θέμα του τη Νοτιοανατολική Μεσόγειο και θα είναι αφιερωμένο στα 100 χρόνια από την απελευθέρωση της Μακεδονίας.
Πηγή: ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΚΩΤΤΗ, ΕΘΝΟΣ.gr

• 
• 
•